Veel camper eigenaren stappen tegenwoordig over van een lood accu naar een lithium accu. Maar er zijn genoeg vragen over dit onderwerp want iedere camper is toch een beetje anders net als de elektriciteit behoefte van de eigenaren. Wij zeggen uit ervaring, om je comfort te verhogen in de camper heb je echt een goed elektra systeem nodig. Wij hebben jaren met een lood accu gereisd en nu met ons nieuwe lithium systeem merken we echt een groot verschil.
Waarom zou je een lithium accu plaatsen en waar moet je op letten als je een lithium accu wilt inbouwen in je camper? Waar moet je op letten bij het kopen een nieuw accusysteem en welke lithium accu hebben wij in ons camper ingebouwd? In dit artikel ontdek je het antwoord op deze vragen en ik heb een stappenplan gemaakt hoe ik onze camper accu vervangen heb door een lithium accu.
Inhoudsopgave
Waarom een lithium accu inbouwen in de camper?
Nou dat is heel simpel. Vanwege de vele positieve eigenschappen van een lithium accu en omdat er eigenlijk maar 2 negatieve puntjes zijn. Een lood accu kan je tot maximaal 50% ontladen, oftewel een 100Ah accu levert maar 50Ah. Als je dit vergelijkt met een 100Ah lithium accu die ongeveer 90% ontladen kan worden, dan heb je dus 40Ah winst. Hierdoor heb je dus een veel hogere capaciteit tot je beschikking. Daarnaast is een lithium accu een heel stuk lichter qua gewicht. Zo weegt een 100Ah lood accu ongeveer 32kilo en een lithium accu ongeveer 14kilo, dat is een gewichtsbesparing van ongeveer 50%.
Een ander voordeel van een lithium accu is dat deze volledig onderhoudsvrij zijn. Dus het is een kwestie van plaatsen en niet meer naar om kijken. Je hoeft hooguit de app in de gaten te houden om te zien wat het stroomverbruik of wat de opbrengst van de zonnepanelen is.
Aanschafprijs van een lithium accu
Wat zijn dan de negatieve punten? Als eerste is dat de aanschaf prijs, deze is namelijk vele malen hoger dan van een lood accu. Je moet dus meteen een grote investering doen. Maar nu komt het mooie, want het negatieve puntje kunnen we ook positief maken. Het verschilt een beetje maar over het algemeen heeft een lood accu een levensduur van ongeveer 1000 laadcycli en is daarna kapot. Een lithium accu heeft ongeveer 3000 laadcycli voordat de accu slechter wordt en daarna nog eens 7000 voordat de accu echt kapot is.
Je doet dus veel langer met een lithium accu en je kan een accu gebruiken met een lagere ampère omdat je deze accu’s verder kunt ontladen. Uiteindelijk, over een aantal jaar gezien, ben je dus goedkoper uit als je een lithium accu in plaats van een lood accu in de camper gaat inbouwen, ondanks de hogere aanschafwaarde.
Is een lithium accu gevaarlijk?
En het tweede negatieve puntje is brandgevaar. Je hebt het vast wel eens voorbij zien komen. Lithium accu’s die door verkeerd opladen spontaan ontbranden. En eigenlijk zeg ik het al, door verkeerd gebruik kunnen de lithium accu’s incidenteel ontbranden. Gelukkig hoef je je daar bij de nieuwste generatie lithium accu geen zorgen over te maken. De LiFePo4 lithium accu’s zijn zo ontworpen en samengesteld dat het zo goed als onmogelijk is om spontaan te ontbranden. Maar houdt er wel rekening mee dat je kwalitatief goede producten gebruikt die geschikt zijn voor de lithium accu, want geen geschikte of slechte kwaliteit producten vragen nu eenmaal om problemen.
Het BMS (Batterie Management System) zorgt ervoor dat de accu altijd op de goede manier geladen en ontladen wordt. Dit zorgt ervoor dat de lithium accu een zolang mogelijke levensduur zal behalen.
Waarom hebben wij voor een lithium accu gekozen in onze camper?
Na ons winter werk in Frankrijk verhuisden we terug in ons busje en merkten we dat onze lood accu’s echt slecht waren geworden. Dit wisten we eigenlijk al wel maar niet dat het al zo erg was. We hebben meerdere keren in de avond de motor moeten starten omdat de accu’s zo leeg waren dat de koelkast stopte met werken. Dat is natuurlijk echt niet fijn. Daarom ben ik opzoek gegaan naar vervangende mogelijkheden en kwam al snel uit bij de LiFePO4 lithium accu’s.
We hadden twee lood accu’s van ieder 90Ah en een gezamenlijk gewicht van ongeveer 63 kilo. Nu hebben we 1 accu van 200Ah en deze weegt 29kilo. Dat is een gewichtsbesparing van 30 kilo.
Omdat wij zo goed als altijd off-grid staan hadden wij alleen 230V via onze 500W Jackery. En dat werkte prima voor ons helemaal omdat wij niet al te grote gebruikers hadden. Maar omdat wij nu toch overgegaan op lithium wilden wij ook graag een omvormer zodat we een airfryer of andere grotere apparaten kunnen gebruiken.
De zonnepanelen werken nog prima en leveren een maximaal vermogen van 200Wp, wat in de praktijk neerkomt op ongeveer 150Wp opbrengst. Daarom hebben we besloten om de huidige panelen nog even te laten liggen en kijken hoe het gaat. Conclusie: als wij willen dat onze accu sneller vol laad via de zonnepanelen, vooral als we langer op een plek staan, dan ouden we nog 2 zonnepanelen op het dak kunnen leggen. Maar wij kunnen nu al 2x zolang vrij staan zonder de motor te hoeven starten dan met de oude lood accu’s.
Via het oude systeem duurde het ook best lang voordat de accu’s volgeladen waren tijdens het rijden. Wij hebben daarom ook meteen een grotere lader ingebouwd, die de nieuwe lithium accu tijdens het rijden met de camper, sneller vollaadt. Nu kunnen wij ook het inkomend/uitgaand verbruik nauwkeurig aflezen via een app en met het lood accu systeem was dit altijd maar een gok…
Stappenplan: Camper accu vervangen door lithium accu
Het kan goed zijn dat de materialen en producten die ik gebruikt heb, niet geschikt zijn voor het inbouwen van een lithium accu in jouw camper. Bedenk goed wat je wil en laat je informeren. Houdt er ook heel goed rekening mee dat een lood accu en een lithium accu niet zomaar één op één omgewisseld kunnen worden.
In het lijstje hieronder zie je precies welke producten en artikelen ik gebruikt heb. Wij hebben het hele systeem bij Offgridcentrum aangeschaft, voor meer info van een product klik op de link en je wordt doorverwezen naar de webshop van off-gridcentrum.
Ga je bestellen of een offerte aanvragen? Wij waarderen het heel erg als je bij Off-gridcentrum meldt dat je via onze site bij hen terechtgekomen bent, dan wordt je speciaal geholpen door een camper expert. 🙂
- 1x buck lader; Full range automotive DC/DC TS 800C-50
- 1x Omvormer; Victron MultiPlus IP21 12/1200/50-16
- 1x Stoelaccu; LionTron Lithium LifePO4 Battery 12,8 Volt 200Ah 2560Wh
- 1x Multi controller; Victron Digital Multi Control 200/200A
- 1x Automaat ; Aardlekautomaat 1-polig 16A
- 2x Zekering; 60A MEGA (48V)
- 1x Zekering; 200A MEGA (48V)
- 1x Busbar; TS-Fuse Busbar 20x3x124mm
- 3x zekeringhouder; TS-Fuse zekeringhouder MEGA (+) rood
- Krimpkous
- Kabels en persogen
Gebruikte gereedschappen
- Accutol
- Speedboor
- Staalboor
- Waterpomptangen
- Schroevendraaiers
- Perstang
- Markeerstift
- Föhn
1. Demontage van de oude camper accu’s
Uiteraard moest eerst het oude systeem ontmanteld en gedemonteerd worden voordat ik het nieuwe systeem kon installeren. Ik ben begonnen met het demonteren van de stoel zodat ik bij de lood accu’s kon komen. Daarna heb ik de accu’s losgekoppeld en verwijderd zodat ik veilig kon werken en mezelf niet per ongeluk elektrocuteer. Onder de vloer is het best een wirwar van kabels, daarom heb ik op alle belangrijke kabels geschreven naar welk apparaat of stopcontact de kabel gaat. Zo wist ik in ieder geval wat de bedoeling is van die kabel en hoefde ik dat later niet opnieuw uit te zoeken.
Omdat een lood accu anders werkt dan een lithium accu kan je niet zomaar dezelfde onderdelen gebruiken. Kijk goed of de onderdelen die je hebt, ook voor lithium accu’s geschikt zijn. De oude (dynamo) acculader van ons is bijvoorbeeld niet geschikt voor lithium accu’s maar de lader van de zonnepanelen kon ik instellen op lithium. Deze hoefde ik dan ook niet te vervangen en dat scheelt weer werk.
Na dat alles, wat niet meer nodig was, gedemonteerd was werd het tijd om een plan van aanpak te bedenken. Omdat we een bestaande camper hebben en ik niet precies alle afmetingen van alles wist kon ik nog geen compleet plan maken. Maar nadat alles gedemonteerd was en ik wist waar alles moest komen kon ik eindelijk een beetje plannen.
2. Onderdelen monteren
Eerst plaatste ik alle onderdelen op hun plek om te zien of dat alles netjes past en er genoeg ruimte is om later de kabels aan te sluiten. Ik kwam er al snel achter dat de ruimte onder de vloer erg krap is voor alle onderdelen. De buck-lader past er net niet lekker in maar met een beetje passen, meten en smokkelen kon ik de buck-lader zo plaatsen dat er toch genoeg ruimte was om alles netjes weg te werken onder de vloer. Alle andere onderdelen hebben een andere plekje gekregen.
3. Locatie van de Liontron lithium accu in de camper
De oude accu’s zaten onder de bestuurdersstoel en daar wilden we de nieuwe accu ook hebben. Daarom heb ik er voor gekozen om een speciale stoelaccu van het merk Liontron aan te schaffen. Deze lithium accu past perfect onder de stoel van onze Citroën Jumper, de accu is geschikt voor elk type dat gebaseerd is op de Fiat Ducato. Het enige nadeel is dat ik weinig ruimte heb om nieuwe kabels te trekken naar de rest van de elektrische installatie. Maar met een beetje moeite is dit probleem ook opgelost.
De Liontron lithium accu beschikt over een bluetooth verbinding waarmee je via een app de accu informatie kan bekijken. Het is niet de meest uitgebreide app, maar de belangrijkste zaken zijn erin terug te vinden.
Let er ook op dat als je een lithium accu gaat inbouwen in de camper dat deze stevig verankerd wordt. Ik kon de oude beugel, met een kleine aanpassing, gewoon gebruiken maar er zijn zeker ook situaties dat je een nieuwe beugel moet maken of aanschaffen.
4. Locatie van de Victron lader en omvormer in de camper
Onder de vloer in onze zithoek zit de elektrische installatie. De ruimte is niet heel erg groot en er moet aardig wat materiaal geplaatst worden. De buck-lader, de zekeringen en de zonnepaneel lader worden allemaal netjes onder vloer weg gewerkt. De omvormer en de groepenkast zijn helaas te groot voor de ruimte onder de vloer en deze moest ik dan ook ergens anders plaatsen. Uiteindelijk heb ik ze een mooi plekje gevonden in de slaapplek van Dusty.
5. Victron multi controller plaatsen in de camper
De multi controller is een klein display met een schakelaar en wat lampjes en heeft twee functies. De eerste functie is de omvormer aan of uit zetten en de tweede functie is de inkomende spanning regelen. Als je bijvoorbeeld de walvoeding aansluit op een camping met een 6A aansluiting dan stel je de multi controller in op max 6A om te voorkomen dat de zekering van de camping eruit springt.
Dit is dus een panel waar je wat vaker bij moet zijn en deze heb ik dan ook een plekje gegeven waar hij niet opvalt, niet in de weg zit en waar we toch makkelijk bij kunnen. Uiteindelijk heb ik hem in de bank geplaatst. De achterkant komt uit in het hok van Dusty net naast de omvormer.
6. Kabels aansluiten
Dat is makkelijker gezegd dan gedaan, want niet alle apparatuur is weg gehaald omdat dit niet vervangen hoefde of kon worden. Zo heb ik onder andere het zekeringskastje laten zitten, deze staat in contact met de boordcomputer dus hier wilde ik niet teveel aan rommelen. Ook de lader van de zonnepanelen werkt nog goed en kon ik instellen op lithium dus deze bleef ook zitten. Dit betekent wel dat ik een oud en een nieuw systeem ga combineren en dat is niet altijd even praktisch. Gelukkig had ik goede hulp en aansluitschema’s, dat maakte alles een stuk makkelijker.
Omdat ik van te voren niet wist waar de onderdelen precies zouden komen heb ik kabel op een rol gekocht met losse persogen. Dit vond ik ideaal want op die manier heb je geen onnodig lange kabels in je systeem. Het was nu alleen nog maar een kwestie van de kabel opmeten, knippen en kabelogen eraan persen.
Als je zelf kabels gaat aansluiten zorg dan dat je dit veilig doet en dat er op geen enkele kabel stroom staat. Gelijkspanning is gevaarlijker dan wisselspanning vanwege het hoge ampérage. In een huis is alles afgezekerd op 16A maar in een accusysteem zitten zekeringen van soms wel 200A daar krijg je liever geen schok van.
Is het inbouwen van een lithium accu systeem in de camper moeilijk?
Het inbouwen van een lithium accu systeem in de camper is met het juiste gereedschap en de juiste materialen redelijk goed te doen. Dan ga ik er overigens wel vanuit dat er wat klus ervaring aanwezig is en dat je weleens vaker met elektriciteit (gelijkspanning) hebt gewerkt. Uiteindelijk ben ik met het demonteren en monteren ongeveer 6 uur bezig geweest. Dit komt vooral door het feit dat ik niet goed bij alle kabels kon komen, omdat wij een fabriekscamper hebben.
Als je zelf een camper gaat bouwen en met een lege bus begint, dan is het veel makkelijker om alles aan te sluiten en te monteren omdat je overal nog gewoon goed bij kan komen. Maak een wensenlijstje en kijk hoe realistisch dat lijstje is en waar je dan alle onderdelen gaat plaatsen.
Het is je misschien opgevallen dat ik geen maten of kabeldiktes heb opgegeven in dit artikel. Ik ben me er van bewust dat niet elke camper hetzelfde is en dat iedereen andere wensen heeft. Als jij bijvoorbeeld een 300Ah lithium accu met een 3000W omvormer wil inbouwen in de camper dan heb je dikkere kabels nodig dan dat ik gebruikt heb. Ik hoop dat dit artikel je op ideeën heeft gebracht en dat je misschien wel een vergelijkbaar systeem in je camper gaat maken.
Misschien vind je dit ook interessant
Onvergetelijke avonturen! Plan je camperreis naar Zweden
Ontdek onze leukste camper routes door het Scandinavische Zweden.
Inpaklijst camper. + 10 items die wij altijd bij ons hebben.
Wat zijn nou de dingen die je echt mee moet nemen en handig zijn op je camper reis? Van de standaard items tot de dingen waar wij niet meer zonder kunnen lees je in dit artikel.
Positief denken oefening! 10 opdrachten die je dagelijks helpen
In dit artikel gaan we een krachtige positief denken oefening met 10 effectieve opdrachten verkennen om jouw positieve kant van je mindset te versterken